2023 Yılında Konut Piyasası: Durgunluk ve Beklentiler

2023 yılı konut piyasası, genel olarak durgunluk ve fiyat artışlarıyla damgalı bir yıl oldu. Büyük veri analizi ve yapay zeka yöntemleriyle gayrimenkul değerleme hizmeti veren Endeksa'nın verilerine göre, yıl boyunca Türkiye'de toplam 1 milyon 225 bin 926 konut satıldı ve bu rakam 2022 yılına göre %17'lik bir düşüşe işaret ediyor.

Satışlarda Düşüş, Fiyatlarda Artış

Aralık ayı 138 bin 577 satışla piyasada bir nebze hareketlenme görülmesine rağmen, bu rakam 2022 yılı Aralık ayına kıyasla %33'lük bir gerileme gösteriyor. 2023 yılında ikinci el konut satışları da %17 düşerken, kredili konut satışlarında ise %37'lik bir düşüş gerçekleşti.

Yıl sonu itibarıyla Türkiye'de konut fiyatlarının bir yılda %84 oranında arttığı görülüyor. Ortalama konut metrekare satış fiyatı 23 bin 790 TL, ortalama konut fiyatı ise 3 milyon 92 bin 700 TL seviyesinde. Yatırım amortisman süresi 15 yıl ve ortalama satılık konut pazarlama süresi ise 64 gün olarak belirlendi.

Konut Alım Gücü Düştü

Artan konut fiyatları ve kredi faiz oranları, konut satın alınabilirlik endeksini de olumsuz etkiledi. 2023 ve 2022 Aralık ayları karşılaştırıldığında konut alım gücünün %38 oranında düştüğü gözlemleniyor. Hane gelirlerindeki artışların yıl sonuna doğru etkisini yitirmesi ve kredi taksit ödeme olanaklarının daralması da bu düşüşte rol oynadı. 2023 yılında son 5 yılın en yüksek konut kredisi ortalama faiz oranlarına ulaşıldı.

Sektör Temsilcilerinden Değerlendirme

Endeksa Kurucu Ortağı ve Genel Müdürü Görkem Öğüt, 2023 yılı konut piyasasını değerlendirirken, Türkiye'nin tarihi bir durgunluk döneminden geçtiğini ve satış adetlerinin son 9 yılın en düşük seviyesinde olduğunu vurguladı. Öğüt, artan inşaat maliyetleri, daralan kredi imkanları ve yakın gelecekte hayata geçmesi beklenen kredi kampanyalarının da durgunlukta etkili olduğunu belirtti.

Öğüt, 2024 yılı konut piyasasını olumlu etkileyecek gelişmelere de dikkat çekti. Bunlardan ilki, ilk evini alacaklara %1,20 faizle 15 yıllık kredi imkanı sunması beklenen kampanya. Taşınmaz değerleme sistemi ile ilgili olası gelişmeler ve hızlı kentsel dönüşüm projeleri de piyasayı etkileyecek diğer faktörler arasında.

Kira Artışı Sınırı Kalkıyor

Sektörü etkileyecek bir diğer önemli beklenti ise %25'lik kira artışı sınırının Temmuz ayında kalkacak olması. Bu durumun piyasada yeni bir denge oluşmasına neden olması bekleniyor.

Özetle, 2023 yılı konut piyasası durgunluk ve fiyat artışlarıyla geçerken, 2024 yılı için bazı olumlu gelişmelere dair umutlar mevcut. Beklenen kredi kampanyaları, taşınmaz değerleme sistemindeki gelişmeler ve kira artışı sınırının kalkması gibi faktörler, piyasayı yeniden canlandırabilir.